Obiedience

kamila

Obedience w praktyce

Nie będzie to kolejny opis dyscypliny Obedience. Nie będzie to kolejny opis metod szkoleniowych. Do napisania tego artykułu nakłonił mnie powszechny problem - nie brakuje miejsc w Internecie, gdzie możemy się zapoznać z regulaminami, natomiast ciężko znaleźć opis tego, jak naprawdę dane ćwiczenie ma wyglądać. Pisząc opis wykonania ćwiczeń zakładam, że czytelnik zna regulaminy, jeżeli nie, to zapraszam wcześniej na portal obedience.pl do odpowiedniego działu.

Być może ciężko w to uwierzyć, ale na zawodach bardzo dużo punktów swoim psom zabierają przewodnicy. Warto to zmienić, bo im lepiej my będziemy obeznani w temacie, tym lepszej pracy możemy się spodziewać po naszych psach.

Powszechnie wiadomo, że diabeł tkwi w szczegółach, dlatego od początku warto przykładać uwagę do drobiazgów. Jednak naprawdę nie ma co się bać - większość opisanych tu błędów jest oceniana dopiero na mistrzowskim, międzynarodowym poziomie. Nie mniej uważam, że warto być ich świadomym i dążyć do doskonałości. W końcu wrażenie ogólne jest również bardzo ważne i warto o nim pamiętać.

Dwa słowa o motywacji
Obiecałam, że nie będzie o metodach, jednak o najważniejszej sprawie nie można nie napisać. Motywacja - nasz klucz do sukcesu. Warto poświęcić na spokojnie dużo czasu na wybór odpowiedniego systemu nagradzania, jeszcze zanim zaczniemy treningi. Znając to, co i jak nasz pies lubi, będziemy mogli mu w odpowiedni sposób zapłacić. Do wyboru mamy:

Socjal
Coś, czym dysponujemy w nieograniczonych ilościach, najfajniejszy, a jednocześnie chyba najtrudniejszy sposób nagradzania - składa się na niego nasza mowa, gesty, dotyk, wszystko to odzwierciedleniem naszych relacji. Testujmy, co nasz pies lubi - bez ruszania się wydajmy odgłosy i wypowiadamy słowa, od których pies zacznie machać ogonem. Znajdźmy na ciele psa miejsca przyjemności i nauczmy się je wykorzystywać jako nagrodę. Najpowszechniej psy lubią: drapanie po zadku, tarmoszenie za uszami, głaskanie po klatce piersiowej. Choć to nie reguła, to często psy nie przepadają za głaskaniem po głowie i karku - jeżeli zauważymy dyskomfort u psa, to jest to sygnał, by unikać tych miejsc.

Jedzenie
Chyba najczęściej stosowany sposób nagradzania. Również w tym przypadku sprawdźmy, co nasz pies lubi. Zmieniajmy nagrody - w zależności od stopnia trudności stosujmy różne smaki i różne ilości nagród. To, co ważne, to sposób podawania i przechowywania smaków. Starajmy się, by jedzenie nie wypadało nam na ziemie, bo może spowodować to węszenie ziemi. Zapomnijmy też o foliowych workach do przechowywania, chyba że chcemy, by nasz pies reagował na szelest folii. Najwygodniejsze są gotowe torebki na smaki, które dają możliwość łatwego dostępu do jedzenia.

Aportowanie
Wiele psów lubi biegać za wyrzuconymi przedmiotami i je przynosić. Możemy z tego zrobić wspaniałą nagrodę. Odpowiednio wyrzucona piłka czy gryzak mogą nam znacząco poprawić dynamikę wykonania, co jest znaczące w przypadku wielu ćwiczeń. W zależności od psa do wyrzucania możemy stosować jeden przedmiot - kiedy pies go przynosi bez problemu. Jednak w przypadku, kiedy pies ma duże poczucie własności i nie chce oddać przedmiotu, to warto stosować dwie identyczne zabawki. Wtedy wymieniamy przedmioty, co pozwoli psu łatwiej z nami współpracować.

Zapasy
Kolejny sposób zabawy, który możemy zastosować do nagradzania. Wiele psów lubi bawić się w przeciąganie. Dla nas jest to dodatkowo plus, bo dobrze prowadzona zabawa poprawia nasze relacje z psem. Jednak żeby tak było, musimy pamiętać, żeby nie przekraczać granicy, po której pies zacznie z nami rywalizować o zabawkę. Jeżeli po wypuszczeniu zabawki pies z nią ucieka i nie chce wrócić, znaczy, że współpraca została zaburzona i trzeba ją odbudować. Warto nagradzać smakołykiem oddawanie zabawki.

Zasady ogólne
Mimo że jak w każdej innej sytuacji najważniejsza jest zawsze dobra zabawa, to nie zapominajmy, że Obedience to zawody posłuszeństwa i wchodzimy na ring, by je zademonstrować. Dobrze jest, gdy od początku do końca naszego pobytu na ringu pies pozostaje pod naszą kontrolą, przechodząc między ćwiczeniami przy nodze. Jeszcze przed wejściem warto zebrać się w sobie, skoncentrować się, poruszać pewnie i zdecydowanie, a jednocześnie naturalnie. Wpłynie to korzystnie na cały obraz naszej pracy.

Klasa 0
Socjalizacja
Ćwiczenie rozpoczyna się w momencie, kiedy przewodnik z psem podchodzą do sędziego. Warto, by pies podszedł, idąc przy nodze, będąc jednocześnie skoncentrowanym na przewodniku, a przy zatrzymaniu bez komendy przyjął pozycję zasadniczą. Jednak kiedy jest z tym problemem, nie ma co stosować pomocy ciała, by to zrobił; lepiej wtedy po prostu wydać komendę „siad”. Po zatrzymaniu się przedstawiamy siebie, psa oraz podajemy nazwę oddziału lub klubu, który reprezentujemy. Ćwiczenie kończy się decyzją sędziego. Z założenia warto nauczyć psa akceptowania kontaktu, prawidłowo będzie, kiedy pies nie będzie unikał dotyku.

Zostań
O rozpoczęciu ćwiczenia decyduje komisarz. W ćwiczeniu ważne jest stabilne wytrzymywanie w pozycji. Należy pamiętać, że kręcenie się, wąchanie podłoża i piszczenie jest błędem. Dobrze widziana jest pewność wytrzymania przy utrzymaniu spokojnej koncentracji. Duże napięcie może dać poczucie nerwowości, co psuje wrażenie. Przy powrocie do psa, który został w komendzie „waruj” odczekajmy 2-3 sekundy, nim wydamy komendę do przyjęcia pozycji zasadniczej.

Chodzenie przy nodze na smyczy
Jest to ćwiczenie, które ma największy wpływ na wrażenie - dobrze wykonane pokazuje nie tylko relacje między przewodnikiem, ale odznacza się harmonią i płynnością. Żeby tak było, sami musimy nauczyć się równo pokonywać trasę chodzenia, bardzo ważny jest rytm - nie należy zwalniać ani na skrętach, ani na zwrotach. Szybkość trzeba indywidualnie dopasować do psa, dobieramy tempo tak, by pies prezentował się przy nas energicznie, ale bez ryzyka, że nie będzie za nami nadążał. Grunt to naturalność. Przez cały czas trwania ćwiczenia pies powinien być skoncentrowany na przewodniku. Bardzo istotną rzeczą, o której często się zapomina jest prawidłowa pozycja - pies nie może wyprzedzać, ani zostawać w tyle (łopatka zawsze na wysokości nogi przewodnika), w każdym momencie oś ciała psa powinna być równolegle ustawiona do trasy, jaką pokonuje przewodnik. Podobnie jak duża odległość od przewodnika, tak samo błędem jest napieranie. Należy też zwrócić uwagę na szybkość wykonywania zwrotów oraz przyjmowania pozycji zasadniczych przy zatrzymaniu.

Przywołanie
Kolejne ćwiczenie, którego właściwe wykonanie jest znaczące dla obrazu pracy. Ważne jest, by pies zostawał w pozycji stabilnie - bez ruszania się i piszczenia. Po odejściu od psa zatrzymajmy się na chwilę (2-3 sekundy), nim się odwrócimy, tyle samo odczekajmy, nim wydamy komendę do przywołania. Takie akcentowanie każdego etapu ćwiczenia pokazuje, że naprawdę panujemy nad sytuacją, a pies reaguje na nasze sygnały. Pokonanie odległości do przewodnika jest istotą ćwiczenia - należy pamiętać, że bieg nawet szybki, ale bez intensywności, nie jest prawidłowy. Jeszcze ważniejsze jest, by pokonanie całej trasy odbyło się w równym tempie. Kolejną sprawą jest wykończenie ćwiczenia. Ważne jest, by pies nie zderzył się z przewodnikiem, najlepiej gdyby go w ogóle nie dotknął. Dla psów, które siadają przed przewodnikiem ważne jest, by przyjęcie pozycji nastąpiło szybko, a pies znajdował się blisko przewodnika i równo przed nim. Należy odczekać 2-3 sekundy dla zaakcentowania ćwiczenia, zanim wydamy komendę do przejścia do nogi. U psów, które obchodzą przewodnika, należy pamiętać, że dalekie obejście jest błędem- ta sama zasada tyczy się psów, które bezpośrednio po przywołaniu obchodzą. Dla psów, które dostawiają się do nogi, trzeba pamiętać, że prawidłowe wykonanie jest możliwie szybkie i ciasne, przy czym cała akcja następuje od zadu psa (przednie łapy jak najmniej się ruszają, następuje obrót psa w miejscu i wycofanie).

Skok przez przeszkodę
Pokonanie przeszkody musi charakteryzować się intensywnością. Ważne jest, by pies po wykonaniu ćwiczenia przyjął prawidłową pozycję przy przewodniku. Każde dotknięcie przeszkody - nawet najlżejsze - jest błędem. Należy zwrócić uwagę w tym ćwiczeniu na to, by pies wykonywał nasze komendy, a nie działał samodzielnie. Powrót przez przeszkodę bez naszej komendy jest błędem. Dobrze wygląda akcentowanie każdego etapu ćwiczenia.

Zmiana pozycji siad-waruj
W zmianach siad-waruj ważna jest szybkość wykonywania, jak również pozycja. O ile często intuicyjnie wiemy, że przesuwanie się psa do przodu lub tyłu jest niepoprawne, to należy pamiętać, że wszelkie odchylenia od początkowej osi ciała również są błędem. Według regulaminu dopuszczone są jednoczesne komendy werbalne i optyczne. Natomiast trzeba pamiętać, że każdy ruch (nie tylko ręką) w momencie, kiedy nie wypowiadamy komendy, jest pomocą z naszej strony, czyli błędem.

Klasa 1
W opisie ominę ćwiczenia, które w tej klasie się powtarzają. Błędy w wykonaniach są zawsze takie same bez względu na klasę, dlatego skupię się na nowych ćwiczeniach.

Chodzenie przy nodze bez smyczy
Wszystko, co się tyczyło chodzenia na smyczy, pasuje do tego ćwiczenia.

Duży kwadrat (stój w marszu)
Należy pamiętać, że w tym ćwiczeniu trzeba zwracać uwagę na prawidłowe chodzenie przy nodze. Wszystkie błędy typu nieprawidłowa pozycja lub utrata kontaktu tutaj również obowiązują. Ważna jest również szybkość zatrzymania od momentu wydania komendy. Należy zwrócić uwagę na właściwą pozycję przy zatrzymaniu- oś ciała psa powinna być równoległa do trasy marszu. Również należy zwrócić uwagę na spokojne wytrzymywanie w pozycji „stój”, co poprawia obraz pracy. W wykonaniu na 10 punktów przewodnik nie powinien patrzeć na psa podczas pokonywania trasy, a obchodząc kwadrat, należy poruszać się naturalnie, normalnym tempem, patrząc przed siebie.

Mały kwadrat (naprzód i waruj w kwadracie)
Warto zwrócić uwagę, by przed wysłaniem pies siedział spokojnie w pozycji zasadniczej. Dodatkowa pomoc ciałem podczas tego ćwiczenia jest błędem. Dobrze, jeżeli pies biegnie do kwadratu szybko i w linii prostej. Będąc już w środku, warto, żeby leżał stabilnie - bez kręcenia się, wąchania ziemi, piszczenia. Pies powinien wytrzymać w tej pozycji, aż do momentu, kiedy wydamy komendę do przywołania.

Aport
Kolejne ważne ćwiczenie, dobrze wykonane jest szczególnie widowiskowe. Jak w poprzednich ćwiczeniach ważna jest stabilność pozycji zasadniczej, również w momencie, kiedy koziołek został już wyrzucony. Nerwowość podczas siedzenia, czyli kręcenie się i piszczenie, nie jest poprawne i na pewno dobrze nie wygląda. W tym miejscu trzeba pamiętać, że nadmierny entuzjazm również jest wyrazem stresu. W ćwiczeniu ważna jest intensywność, ale na doskonałe wykonanie sama szybkość to mało. Ważne jest również, by pies złapał koziołek biegnąc po niego, miniecie go i podjęcie na powrocie jest błędem. Po podjęciu koziołka pies powinien natychmiast wrócić do przewodnika. Powrót powinien być tak samo szybki, co bieg po aport, wszelkie zmiany w tempie nie są prawidłowe. Po dobiegnięciu do właściciela ważny jest szybki, prosty siad - zasady wykończenia ćwiczenia są takie same, jak przy przywołaniu. Koziołek powinien być trzymany mocno i pewnie, podgryzanie nawet najmniejsze to bardzo poważny błąd. W ćwiczeniu bardzo ważne jest zachowanie przewodnika - należy zaakcentować kolejne etapy ćwiczenia, odczekać 2-3 sekundy po wyrzuceniu koziołka przed wysłaniem psa oraz przed odbiorem koziołka. Należy strzec się w tym ćwiczeniu przed użyciem pomocy ciała, stoimy zatem spokojnie, z rękoma wzdłuż ciała.

Wyszukiwanie przedmiotu właściciela
To ćwiczenie ma wiele wspólnego z aportowaniem i większość błędów jest takich samych. Te mniejsze, jak niespokojne zostawanie w pozycji wyjściowej podczas, gdy przewodnik zanosi przedmiot, wolne siadanie po powrocie, brak intensywności, małe skrzywienia podczas siadania. Jak i te poważniejsze, kiedy są zmiany tempa podczas przynoszenia, upuszczenie lub podgryzanie przedmiotu. Wszystkie pozostałe zasady z aportowaniem też tutaj obowiązują. Należy pamiętać, że umożliwienie psu powąchania przedmiotu przed ćwiczeniem jest błędem dyskwalifikującym.

Komendy na odległość
Te same zasady, co przy zmianach pozycji w klasie 0. Pamiętajmy, że ważna jest szybkość i precyzja wykonywanych ćwiczeń. Aby zaakcentować, że pies reaguje na nasze komendy, a nie działa na pamięć - po każdej zmianie odczekajmy 2-3 sekundy.

Wrażenie ogólne
Tak naprawdę każdy widzi tutaj coś troszeczkę innego. Każdy oceniający próbuje znaleźć to, co dla niego ważne. Jednak są kwestie uniwersalne: współpraca, zaufanie, entuzjazm, pasja. Oby nigdy ich nie brakowało w naszych występach, czego życzę wszystkim startującym oraz wielkiej radości z wspólnej pracy z naszymi kochanymi labami i innymi też.

Modelki i model
Ćwiczenia z zakresu Obedience prezentowali: Justyna Blok z 2-letnią suczką Isztą (Ishta Maroccan Velvet) oraz Joanna Hewelt z 10-letnim Hugo (Fakir pod Jabłonią).
Powyższego artykułu nie należy traktować jako zbioru sztywnych reguł, ale jako zapis moich spostrzeżeń i doświadczeń zdobytych w trakcie lat treningów, szkoleń, warsztatów, zawodów i dłuuugich rozmów. W tym miejscu chciałabym podziękować wszystkim cudownym ludziom, których miałam szczęście spotkać i którym nigdy nie zabrakło cierpliwości podczas rozwiewania moich wątpliwości.